Ιστοχώροι ΗΔΟΙΣΤΟ
Ο εμπορικός και πολεμικός στόλος κατά την Ελληνική Επανάσταση (1821-1831)
Κατερίνα Γαλάνη, Τζελίνα Χαρλαύτη (επιμ.)
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2024 [σ. 488, 17x 24 εκ., ISBN: 978-618-230-000-8]
Τύπος: Νέες Εκδόσεις
Ο τόμος πραγματεύεται τον Αγώνα στη θάλασσα υπό ένα διευρυμένο πρίσμα, συνεξετάζοντας την πολύπλευρη συμβολή του εμπορικού και του πολεμικού πλοίου. Αιγαιοπελαγίτες και Ιόνιοι, επαναστατημένοι και ουδέτεροι στόλοι, χαρτογραφούνται στα ταραγμένα νερά της ανατολικής Μεσογείου κατά την Επανάσταση. Παράλληλα, για πρώτη φορά παρουσιάζονται εμπεριστατωμένα, μέσα από αρχειακές πηγές, το οθωμανικό ναυτικό και οι μεταρρυθμίσεις που προώθησε η Υψηλή Πύλη για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης. Οι συγγραφείς αξιοποιούν έναν μοναδικό πλούτο αρχειακού υλικού από την Ελλάδα, την Τουρκία και, ευρύτερα, τη Μεσόγειο, συνδυάζοντας τη μικροϊστορία της καθημερινότητας στη θάλασσα με τη μακροϊστορική οικονομική και κοινωνική ανάλυση. Τα ερευνητικά ερωτήματά τους κινούνται τόσο στο θεσμικό επίπεδο –εκείνο των τοπικών κοινοτήτων και της Κεντρικής Διοίκησης– όσο και στο επίπεδο λειτουργίας των πλοίων, παρακολουθώντας τις εξελίξεις κατά τη δεκαετία 1821-1831, από τους πρώτους τοπικούς οργανισμούς έως τη διακυβέρνηση του Καποδίστρια, και από τον επαναστατικό έως τον εθνικό στόλο.
Περιεχόμενα
Ευχαριστίες
Συντομογραφίες
Εισαγωγή: Κατερίνα Γαλάνη – Τζελίνα Χαρλαύτη: Ο Αγώνας κρίθηκε στη θάλασσα; Συνοπτική θεώρηση και μεθοδολογική προσέγγιση
Μέρος I – Οι πολλαπλές χρήσεις του στόλου
1. Τζελίνα Χαρλαύτη: «Πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα;» Πόλεμος στη θάλασσα
2. Τζελίνα Χαρλαύτη: Από τον πολεμικό στόλο ιδιωτικών εμπορικών πλοίων στον εθνικό στόλο
3. Κατερίνα Γαλάνη – Τζελίνα Χαρλαύτη: «Η Καταδρομία, έν ισχυρόν όπλον κατά του εχθρού»: Νομιμότητα, οργάνωση και πολεμική οικονομία
4. Κατερίνα Γαλάνη: Οι πολλαπλές χρήσεις του πλοίου κατά την Επανάσταση: Εμπόριο και ναυτιλιακή δραστηριότητα
5. Δημήτρης Κοντογεώργης: Προσεγγίζοντας την ελληνική ναυτιλία κατά την καποδιστριακή περίοδο: Θεσμική αναδιοργάνωση και ανάδειξη νέων εμπορικών και ναυτιλιακών κέντρων
Μέρος ΙΙ – Η οθωμανική πλευρά
6. Ekin Mahmuzlu: H Οθωμανική Αυτοκρατορία αντεπιτίθεται: Ναυτικές μεταρρυθμίσεις ως απάντηση στην Ελληνική Επανάσταση (1822-1827)
7. Σοφία Λαΐου: Εμπόριο και ναυτιλία στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης: Η οθωμανική αντίδραση
Μέρος ΙΙΙ – Στόλος, οικονομία και πολιτική
8. Δημήτρης Δημητρόπουλος: Η άλλη πλευρά του πολέμου στη θάλασσα: Κόστος λειτουργίας των πλοίων στα χρόνια του Αγώνα
9. Σίμος Μποζίκης: «Τα καράβια εστάθησαν γεννητικά, επροξένησαν διάφορον εις την επικράτειαν»: Ναυτικός Αγώνας, δημόσια οικονομία και εθνική κυριαρχία το Εικοσιένα
10. Βαγγέλης Σαράφης: Ναυτικός Αγώνας και δημόσιες δαπάνες: Εκτιμήσεις με βάση τις καταγραφές της λογιστικής επιτροπής
11. Διονύσης Τζάκης: Η στρατιωτική και πολιτική ενοποίηση των επαναστατημένων Ελλήνων και το ζήτημα του εθνικού στόλου
Μέρος ΙV – Oι νησιωτικές κοινότητες
12. Μηνάς Αντύπας: Πλοιοκτήτες, καπετάνιοι και πληρώματα του επαναστατικού στόλου της Ύδρας στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης (1821-1827)
13. Κώστας Χαλιμούρδας: Η εξέλιξη της ιονίου ναυτιλίας στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης
Μέρος V – H αναπαράσταση του Αγώνα στη θάλασσα
14. Φρόσω Νομικού: Ο ναυτικός Αγώνας του 1821 ως μουσειολογική πραγμάτευση: Το παράδειγμα του ΄Εργου ΝΑΥΣ
Επίλογος (Κατερίνα Γαλάνη – Τζελίνα Χαρλαύτη)
Παραρτήματα
Κατάλογος εικόνων
Πηγές – Βιβλιογραφία
Οι συγγραφείς του τόμου
Ευρετήριο των κυριότερων προσώπων, τόπων και θεμάτων
Πίσω
